Жеңілдетілген дүйсенбі: жұмыс аптасына күйзеліссіз дұрыс енудің жолы

Басыңызда бір ғана мазасыз ой: «Ертең дүйсенбі…». Осы тұста жабырқау, ашулану мен көңілсіздік пайда болады. Таныс жағдай ма? Психологтар бұл жай-күйді демалыс пен міндеттер арасындағы кенет қарама-қайшылықпен байланыстырады, ал ми мұны күйзеліс ретінде қабылдайды. Жақсы жаңалық жоқ емес: Лайқос жұмыс аптасына дұрыс енудің жолын біледі.

Неліктен дүйсенбі ауыр күн

Босаңсыған күйден белсенді тәртіпке ауысу бейімделуді талап етеді – әрі ми жай ғана қайта құрылып үлгермей жатады. Демалыс күндерінен кейін картизол деңгейі – белсенділік гормоны – әлі де төмен, ал ләззат пен босаңсуға жауап беретін серотонин мен дофамин деңгейі, керісінше, жоғары болып тұрады. Осыған тағы да ұйқының қанбағанын, күн тәртібінің сақталмағаны мен «ертең қайтадан жұмыс» деген шексіз ойларды қосыңыз – міне, дүйсенбілік бейжайлық та келіп қалды.

Зерттеулер көрсетіп отырғандай, көптеген адамдардың алаңдаушылық деңгейі жексенбінің кешінде-ақ – дәл осы демалуды қажет ететін уақытта көтеріледі екен.

Жексенбіні қалай өткізу керек

• Демалыс күндеріңізді шаруалармен толтырмаңыз. Егер жексенбі үй жинау, дүкенге бару мен кездесулердің нағыз марафонына айналып жатса, ми қалпына келуге үлгермейді. Кем дегенде күннің жартысын шынайы демалыс үшін қалдырып көріңіз, ешқандай міндерттер тізімі бомасын.
• Қарқыныңызды баяулатыңыз. Бәсеңдетілген кешті байқап көріңіз: хабарламаларды өшіріп тастаңыз, майшамды жағып қойыңыз, ванна қабылдаңыз, телефонсыз қыдырып қайтыңыз. Бұл картизол деңгейін төмендетеді және денеңізге байсалды ырғаққа бейімделуге септігін тигізеді.
• Жағымды нәрселерді кейінге қалдырмаңыз. Жексенбі күніне тек шынымен қуаныш сыйлайтын жайттарды ғана жоспарлаңыз: достарыңызбен кездесу, киноға барып қайту, дәмді таңғы ас. Бұл миға мынадай бір ассоциацияны бекітуге көмектеседі: жексенбі – рахаттар күні.
• Дүйсенбіге алдын ала дайындалыңыз. Киімді дайындаңыз, істеріңіздің қысқа тізімін жасаңыз, таңғы асты дайындап қойыңыз. Бұл таңертеңгі күйзеліске жол бермейді және бәрі де бақылауда деген сезімді туғызады.

Дүйсенбіні жеңілдетудің жолы

• Аптаны қысылтаяң жұмыстан бастамаңыз. Жұмыс аптасына бірқалыпты кіру үшін дүйсенбіге жеңіл міндеттерді жоспарлаңыз, ал күрделі тапсырмаларды басқа жұмыс күндеріне қалдырыңыз. Осылайша ми дүйсенбіні бірте-бірте қорқынышты нәрсе ретінде қабылдауды тоқтатады.
• Ләззатқа бөлену рәсімін қосыңыз. Дәмді кофе, жұмысқа дейінгі жолмен серуендеу, сүйікті плейлист – таң қандай да бір жағымды жайттармен байланыстырылсын.
• Өзіңізден барынша көп талап етпеңіз. Сіздің миыңыз әлі өз өнімділігінің шыңына жеткен жоқ. Бар күшіңізді сығып алып, сәрсенбіге қарай шаршағандыққа тап болудан гөрі істерді азырақ, дегенмен сапалы жасағаныңыз абзал.
• «50/10» әдісін байқап көріңіз. 50 минут жұмыс істеп, 10 минут демалыңыз. Гарвард университетінің зерттеулері растағандай: ұзақ уақыт бойы үзіліссіз зейін қоюға қарағанда еңбек пен демалысты кезектестіру өнімділікті әлдеқайда күштірек арттырады. Қысқа үзіліс, шай, серуен немесе жеңіл жаттығуларды орындау – осының барлығы да миға қажетті қайта ретке келуіне жол береді.

Қорытынды

Егер күнге деген қарым-қатынасыңызды өзгертіп, жағымды сәттерді қосып, әрі өз-өзіңізге көмек тәсілдерін қолдансаңыз, дүйсенбі күйзелістің көзіне айналуды қояды.